TCK Madde 9 Yabancı Ülkede Hüküm Verilmesi
TCK Madde 9
- Türkiye'de işlediği suçtan dolayı yabancı ülkede hakkında hüküm verilmiş olan kimse, Türkiye'de yeniden yargılanır.
Gerekçe
Madde 7. Türkiye'de suç işleyen kişi, çeşitli nedenlerle yurt dışında yargılanmış ve hakkında hüküm kurulmuş olabilir ve bu takdirde mülkilik sistemi Türkiye'de yeniden yargılama yapılmasını gerektirebilir. Ayrıca, Türkiye'de işlenen suç Türkiye'nin huzur ve sükununu bozmuş olacağından, başka herhangi bir koşul aranmaksızın yani suçun gerektirdiği cezanın ağırlığına veya türüne yahut mağdurun uyruğuna bakılmaksızın Türkiye'de yargılanması bu huzur ve sükunun yeniden kurulması açısından da gereklidir. Yabancı memlekette kurulmuş hükmün niteliği yani mahkumiyet veya beraat kararlarından birinin verilmiş bulunması, Türkiye'de yeniden yargılama yapılmasına engel değildir. Ancak, verilen hüküm mahkumiyet şeklinde olup da verilen ceza kısmen veya tamamen yabancı memlekette infaz edilmiş veya hürriyeti bağlayıcı bir tedbir uygulanmışsa, bunun Türkiye'de verilecek ceza ve tedbirden ne suretle mahsup edileceği 14 üncü maddede gösterilmiştir.
Sanığın yabancı olması halinde Türkiye'de yeniden yapılacak yargılama, Adalet Bakanının istemine bağlı olacaktır. Böylece Cumhuriyet savcılığınca re'sen kamu davası açılmasından dolayı uluslararası alanda doğabilecek sakıncaların giderilmesi öngörülmüştür. Kaldı ki, bu gibi hallerde yabancı ülkede kurulmuş hüküm Türk kamu düzenine aykırı olma.dığında, Türkiye'de yeniden yargılama yapılması bir yarar da sağlamayabilir. Bir yararın bulunup bulunmadığı şüphesiz Adalet Bakanı tarafından takdir edilebilir. Ancak, burada Türkiye'nin taraf olduğu uluslararası sözleşme hükümleri saklı olacaktır.
Hükümet Tasarısında, Türkiye'de işlediği suçtan dolayı yabancı ülkede hakkında hüküm verilmiş olan yabancı ile vatandaş arasında yabancı lehine bir ayırım öngörülmüştü. Anayasa'da güvence altına alınan eşitlik ilkesiyle bağdaşmadığı düşüncesiyle, madde metninde yapılan değişiklikle bu ayırım ortadan kaldırılmıştır.
Keza, maddenin, "Türkiye'nin taraf olduğu uluslararası sözleşme hükümleri saklıdır." şeklindeki ikinci fıkrası hükmü, yukarıdaki maddenin gerekçesinde belirtilen düşüncelerle, metinden çıkarılmıştır.
Emsal Kararlar
Suriye-Ürdün sınırındaki Caber Gümrük kapısında ele geçen suç konusu uyuşturucu maddenin Türkiye'den ihraç edildiğine ilişkin hiçbir bilgi ve delil bulunmadığı aşamada, kendi beyanı ile ihraç suçunu ortaya çıkaran ve Ürdün mahkemelerinde yargılanıp ceza aldığı anlaşılan sanık hakkında etkin pişmanlığı nedeniyle TCK'nın 192. maddesinin 1. fıkrası ile CMK'nın 223. maddesinin 4. fıkrası uyarınca bu suçtan dolayı "ceza verilmesine yer olmadığına" karar verilmesi gerektiği gözetilmeden yazılı şekilde mahkumiyet hükmü kurulması, Kanuna aykırı olup, sanık müdafiinin temyiz itirazları bu nedenle yerinde görüldüğünden hükmün BOZULMASINA, Yargıtay 9. Ceza Dairesi 2015/1054 E. 2016/185 K.
Sanığın, üç Afgan göçmeni menfaat karşılığı ve yasa dışı yollarla Kuşadası'ndan jet-ski ile sınırdan geçirdikten sonra, Yunanistan'da yakalanıp bu ülkede yargılanarak ceza aldığı olayda, göçmen kaçakçılığı suçunun seçimlik hareketlerinden biri olan yurt dışına göçmen çıkarma fiilinin, Yunanistan adaleti tarafından "yurda kaçak göçmen sokmak" şeklinde nitelendirilerek sanığın cezalandırılmasının, fiilin her iki ülke yönünden suç olarak kabulü nedeniyle Türkiye'de işlenen göçmen kaçakçılığı suçuna ilişkin yargılamaya engel teşkil etmeyeceği ve mülkilik ilkesi gereğince sanığın bu suçtan cezalandırılarak, koruma, faile göre şahsilik ile evrenselllik ilkeleri yönünden mükerrer infazın önlenmesi, adalet ve hakkaniyet esasları gözetilerek TCK'nın 16. maddesine göre, yurt dışında gözaltında, tutukluluk veya hükümlülükte geçirdiği süreler saptanarak bu cezasından mahsubunun gerektiği gözetilmeden, Birleşmiş Milletler Medeni ve Siyasi Haklar Sözleşmesi'nin 14/7. maddesine yanlış anlam yüklenerek davanın reddine karar verilmesi,Kanuna aykırı ve O Yer Cumhuriyet Savcısının temyiz nedenleri ile tebliğnamedeki düşünce yerinde görüldüğünden HÜKMÜN BOZULMASINA Yargıtay 18. Ceza Dairesi 2015/128 E. 2015/31 K.
Türkiye’de işlemiş olduğu bir suçtan dolayı yabancı ülkede yargılanarak hakkında herhangi bir hüküm verilen vatandaş ya da yabancı failin Türkiye’de yeniden yargılanacağı belirtilmiştir.
“Sanığın 07.10.2008 tarihinde 20 yabancı uyruklu şahsı tekneye bindirerek deniz yolu ile Kuşadası sahilinden Yunanistan’a yasal olmayan yolla geçirmek amacıyla seyir halinde Yunanistan sahil güvenlik polisleri tarafından yakalandığı Yunanistan’da yargılandığı mahkemece kabul edilerek göçmen kaçakçılığı suçundan cezalandırıldığı, sanığın eyleminin sabit olması halinde göçmenlerin Türkiye’den çıktıkları anda suçun oluşacağı ve suçun Türkiye’de işlenmiş sayılacağı, sanığın Yunanistan’da yargılanmasının anılan suç nedeniyle Türkiye’de yeniden yargılanmasına engel teşkil etmediği…
Kanun koyucu Türkiye’de işlenen suçlar hakkında failin vatandaş ya da yabancı olmasına bakmaksızın yabancı ülkede verilen hükme “ne bis in idem” etkisi (kesin hükmün önleme etkisi) tanımamıştır. Oysa aynı eylemden dolayı yabancı ülkede yargılanan ve hakkında kesin hüküm kurulan failin Türkiye’de tekrar yargılanması bu ilkeye aykırılık oluşturmaktadır. Türkiye’de işlenen suçlar bakımından yabancı mahkeme hükmünün “ne bis in idem” etkisinin kabul edilmemesinde, Türkiye’de işlenen bir suç, öncelikle Türkiye’nin kamu düzenini bozacağından, bozulan kamu düzeninin ceza hukuku aracılığıyla yeniden tesisi her halükarda Türkiye’de yapılacak bir yargılamayla sağlanmalıdır düşüncesi etkili olmuştur. 765 sayılı TCK’nın 3. maddesinde ise Türkiye’de suç işleyen yabancı fail hakkında bu eyleminden dolayı yabancı ülkede hüküm verilmesi halinde Türkiye’de yeniden yargılama yapılması Adalet Bakanının talebine bağlanmıştır.