Yargıtay 3. Hukuk Dairesi’nin 09/02/2022 tarihli 2021/8836 Esas 2022/824 Karar sayılı ilamında; “Kira bedelinin tespiti davalarında harcın aylık kira parasına göre mi, yoksa yıllık kira parasına göre mi hesap edileceğine dair 492 Sayılı Harçlar Kanunu'nda bir açıklık bulunmamaktadır. 07/07/1965 tarihli ve 5/5 Sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca yerleşen Yargıtay uygulamasına göre; aylık kira parasının tespitine ilişkin davalarda, aylık kira farkı üzerinden harç alınması gerektiği kabul edilmiştir” demekle Yargıtay kira tespit davalarında harca ilişkin görüşünü açıkça belirtilmiştir
Aynı yönde kararlar için bakınız Yargıtay 3. Hukuk Dairesi’nin 17/02/2021 tarihli 2021/459 Esas 2021/1557 Karar sayılı ilamı, Yargıtay 3. Hukuk Dairesi’nin 23/06/2020 tarihli 2020/2318 Esas 2020/3317 Karar sayılı ilamı, Yargıtay 3. Hukuk Dairesi’nin 02/07/2019 tarihli 2017/8529 Esas 2019/6072 Karar sayılı ilamı, Yargıtay 3. Hukuk Dairesi’nin 02/05/2018 tarihli 2017/5450 Esas 2018/4777 Karar sayılı ilamı
Harca ilişkin olarak bazı bölge adliye mahkemesi daireleri409 Yargıtay uygulamasındaki ‘aylık kira farkı’nı esas alırken, Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 4.Hukuk Dairesi’nin 01/11/2019 tarihli 2019/742 Esas 2019/1340 Karar sayılı ilamında “Yargıtay uygulamalarında kira tespit davalarında harca tabii dava değeri, son dönemde ödenen kira bedeli ile hüküm kurulan aylık kira bedeli arasındaki fark olarak kabul edilmektedir. (Ör: Yargıtay 6. Hukuk Dairesi'nin 2015/2640 Esas - 2016/564 Karar, Yargıtay 3. Hukuk Dairesi'nin 2017/2853 Esas - 2017/14796 Karar) Yargıtay'ın bu uygulaması, kira tespit davalarında görevli mahkemenin aylık kira parası esas alınarak belirlenmesi gerektiğini hüküm altına alan 07/07/1965 tarih ve 5/5 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı'na dayanmaktadır. Bu içtihada göre kira tespit davalarında görevli mahkeme aylık kira parasına göre belirleniyor ise harca esas dava değeri olarak aylık kira parası farkı esas alınmalıdır. Ancak İçtihadı Birleştirme Kararı'nın verildiği tarihteki kanun değişmiş olup HMK 4/1-a maddesi uyarınca kira ilişkisinden kaynaklanan tüm davalarda sulh hukuk mahkemesi görevlendirilmiştir. Harçlar Kanunu'nun 17. maddesinde "Gayrimenkulun tahliyesi davalarında, yazılı mukavele olsun veya olmasın bir yıllık kira bedeli üzerinden karar ve ilam harcı alınır." düzenlemesi bulunmaktadır. Yargıtay uygulamalarında kiracılık sıfatının tespiti, kira bedelinin uyarlanması davalarında 1 yıllık kira bedeli üzerinden harç alınmalıdır. (Ör: Yargıtay 3. Hukuk Dairesi'nin 2017/4672 Esas - 2016/15310 Karar) Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin 9. maddesi "... kira tespiti ... davalarında tespit olunan kira bedeli farkının ... bir yıllık tutarı üzerinden Tarife'nin üçüncü kısmı gereğince hesaplanacak miktarın tamamı, avukatlık ücreti olarak hükmolunur." düzenlemesi bulunmaktadır. Açıklanan nedenlerle dairemizce, İçtihadı Birleştirme Kararı'nın yasa değişikliğinden sonra bağlayıcılığının bulunmadığı, TBK'nun 347/1 maddesi uyarınca "aynı koşullarla bir yıl için uzatılmış" sayılan sözleşmede, bu bir yıllık dönem içinde ödenmesi gereken kiranın tamamı uyuşmazlık konusu olduğuna göre mahkemece belirlenen kira parasının bir yıl için uygulanacağı, bir yıllık kira parasının yıllık, altı aylık veya aylık ödenmesinin bu durumu değiştirmediği anlaşılmakla, kira tespiti davalarında harca esas alınacak değerin tespit olunan kira bedeli farkının bir yıllık tutarı üzerinden belirlenmesi gerektiği kabul edilmektedir” gerekçesi ile ‘yıllık kira farkı’nı baz almaktadır.
Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi’nin 06/03/2024 tarihli 2024/2 Esas 2024/775 Karar sayılı ilamında; “…davada alınması gerekli harcın, aylık kira tespiti istenmesi halinde aylık hükmedilen brüt kira ile son dönemde ödenen aylık brüt kira farkı olacağının gözetilmemesi” şeklinde belirtilmiştir.
Trabzon Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi’nin 15/02/2024 tarihli 2024/234 Esas 2024/273 Karar sayılı ilamında; “…Kira tespit davalarında karar ve ilam harcının bir aylık kira bedeli farkı üzerinden, vekalet ücretinin ise bir yıllık kira bedeli farkı üzerinden hesaplanması gerekirken mahkemece bu hususa riayet edilmemesi de doğru görülmemiştir’’ şeklinde belirtilmiştir.
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 36. Hukuk Dairesi’nin 15/02/2024 tarihli 2021/2371 Esas 2024/300 Karar sayılı ilamında; “…alınacak harç kira tespit davalarında tespit edilen aylık fark kira bedeli üzerinden alınacağından…” şeklinde belirtilmiştir.
İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesi’nin 14/02/2024 tarihli 2023/2354 Esas 2024/258 Karar sayılı ilamında; “…Aylık kira parasının tespitine ilişkin davalarda aylık kira farkı üzerinden harç alınması gerekir (Yargıtay 3. HD 2009/1641 esas, 2009/3395 karar) . Somut olayda, davacı aylık 1.900 TL olan kira parasının 6000 TL olarak tespitini istemiştir. Talep edilen aylık artış tutarı 4.100 TL olduğundan davanın açılışında bu miktar üzerinden 70,02 TL ¼ peşin nisbi harç alınması gerekmektedir. Davacı yanca 102,47 TL peşin nispi harç yatırılmıştır. Davanın açılışında harç eksiği bulunmamaktadır” şeklinde belirtilmiştir.
Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi’nin 27/02/2024 tarihli 2023/329 Esas 2024/502 Karar sayılı ilamında; “…vekalet ücretinin ve harcın brüt kira bedeli farkının bir yıllık tutarı üzerinden belirlenmesi gerektiğinin, yine davacı tarafça yatırılan tamamlama harcının davalıdan alınması gerektiğinin göz ardı edilmesi hatalı olmuştur” şeklinde belirtilmiştir.