ONLİNE ÖDEME YAPMAK İÇİN TIKLAYIN

VASİYETNAMENİN AÇILMASI VE TEBLİĞİ

“Vasiyetnamenin açılıp okunduğunun tespit edilmesinin amacı, mirasçıları ve lehine kazandırma yapılan kişileri bilgilendirme ve yasal haklarını kullanmayı temine yönelik bir işlemdir. Bu nedenle, sulh hâkiminin görevi, MK. nun 596.maddesine uygun olarak vasiyetnameleri açarak lehine kazandırma yapılan kişi ile yasal mirasçılarına vasiyetnamenin onaylı bir örneğini tebliğ ederek, vasiyetnamenin açılması sırasında hazır bulunmak üzere çağrılmasını sağlamaktır.” Y. 3.HD. 09.12.2013 tarih ve 2013/14385 E. - 2013/17502 K.

“‘Kesin yetki’ kuralı içeren Türk Medeni Kanununun 596. maddesinde açıkça, vasiyetnamenin, ‘mirasbırakanın yerleşim yeri sulh hâkimi’ tarafından açılacağı belirtilmiştir. Kesin yetki kuralı, ilgili tarafından ileri sürülmese bile, davanın her aşamasında mahkemece gözetilmelidir. Hal böyle olunca; mahkemece, müteveffa Mehmet D…'nin vefat tarihindeki yerleşim yeri Suşehri/Sivas olduğu gözetilerek, öncelikle yetkisizlik kararı verilip, dosyanın yetkili Sulh Hukuk Mahkemesine gönderilmesi kararı verilmesi gerekirken; yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.” Y. 3.HD. 21.01.2019 tarih ve 2018/8002 E. - 2019/342 K. (UYAP); Aynı yönde bkz. Y. 20.HD. 07.11.2019 tarih ve 2019/4925 E. - 2019/6396 K.; Y. 20.HD. 08.05.2017 tarih ve 2017/6309 E. - 2017/4150 K.

“Somut olayda, dosya içinde bulunan nüfus kaydında, vasiyetnameyi tanzim eden muris İsmail Ö…'ün sağ olduğu anlaşılmaktadır. Hal böyle olunca mahkemece, yasal şartları itibariyle oluşmayan vasiyetnamenin açılıp okunması davasının reddine karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme ile davanın kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.” Y. 3.HD. 10.12.2014 tarih ve 2014/8311 E. - 2014/16315 K. (UYAP); “Somut olayda; mahkemece vasiyetnamenin açılıp okunduğunun tespitine karar verilmiş ise de, dosya içerisinde yer alan nüfus kayıt örneğinden vasiyet edenin bekâr ve çocuksuz olarak vefat ettiği, kendisinden önce vefat eden kardeşinin çocukları Şirvan Ü… ve Mustafa K…’ın hayatta olduğu, ancak yargılama sırasında davaya dâhil edilmemiş oldukları anlaşılmıştır. Hal böyle olunca mahkemece, Türk Medeni Kanunu'nun 596/2. maddesi uyarınca mirasçılara usulüne uygun tebligat yapılarak davaya dâhil edilip taraf teşkili sağlandıktan sonra hüküm tesisi gerekirken, eksik inceleme sonucu taraf teşkili sağlanmaksızın yazılı şekilde hüküm kurulmuş olması doğru görülmemiş bozmayı gerektirmiştir.” Y. 3.HD. 12.12.2018 tarih ve 2018/1805 E. - 2018/12699 K.

“Vasiyetname ile ilgili olan çekişmeler ait olduğu mahkemede ayrıca dava konusu olacağından vasiyetnamenin açılmasına engel oluşturmaz. Vasiyetnamenin itiraza uğramadığının tespitine vasiyetnamenin açılması davasına bakan mahkeme değil vasiyetnamenin tenfizine bakan mahkeme tarafından karar verilir. Vasiyetnamenin açılması davasında vasiyetin iptali davasının sonucunun beklenmesine gerek olmadığı gibi Yargıtay yerleşik uygulamalarına göre vasiyetnamenin iptali davasında derdest olan vasiyetnamenin açılması davasının kesinleşmesinin bekletici mesele yapılması gerekmektedir.” İzmir BAM 1.HD. 09.02.2017 tarih ve 2017/125 E. - 2017/123 K

“Vasiyetname ile ilgili olan çekişmeler ait olduğu mahkemede ayrıca dava konusu olacağından vasiyetnamenin açılmasına engel oluşturmaz.” Y. 3.HD. 12.03.2018 tarih ve 2016/13764 E. - 2018/2302 K. (UYAP); “(…) hüküm fıkrasında yazılı bulunan ‘Vasiyetname içeriğinin aynen tenfizi için onaylanmış karar örneğinin Ç… Tapu Sicil Müdürlüğü’ne gönderilmesine’ cümlesinin silinmesi suretiyle hükmün düzeltilmesine ve düzeltilmiş bu şekli ile onanmasına (…) karar verildi.” Y. 3.HD. 03.03.2015 tarih ve 2015/184 E. - 2015/3335 K. (UYAP); Aynı yönde Y. 2.HD. 02.06.2008 tarih ve 2008/7570 E. - 2008/7752 K. (UYAP); Y. 2.HD. 08.03.1999 tarih ve 14593 E. - 2019 K

“Somut olayda; mahkemece, vasiyetnamenin açılmasına karar verilmiş ise de tebligat parçaları incelendiğinde, vasiyetnamenin onaylı örneğinin mirasçılara tebliğ edildiğine dair şerhin bulunmadığı, hakkında ölüm araştırılması yapıldığına dair nüfusa kayıt düşülen ve nerede olduğu bilinmeyen yasal mirasçı Güngör T… ile yurt dışında yaşayan diğer yasal mirasçılardan Ender E…, Aysun S…, Nihat S…, Ayla B… ve Solmaz O…'a duruşma gününün tebliğ edilmediği, taraf teşkili sağlanmadan vasiyetnamenin açılıp okunduğunun tespitine yönelik karar verildiği anlaşılmıştır. Hal böyle olunca; mahkemece, yukarıda belirtilen yasa maddeleri dikkate alınarak, davalı tüm yasal mirasçılara vasiyetname ekli duruşma gününü bildirir tebligat yapılmak suretiyle taraf teşkili sağlandıktan sonra, yapılacak yargılama neticesinde hâsıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, taraf teşkili sağlanmadan yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.” Y. 3.HD. 10.12.2018 tarih ve 2017/13543 E. - 2018/12561 K.

“Somut olayda; mahkemece, mirasçı Hatice, Erencan ve Eray'ın adreslerinin yurtdışı olması ve vasiyetnamenin 1 aylık süre içerisinde açılması gerektiği sebebi ile bu mirasçılara tebligat çıkarılmamasına karar verilmiştir. Bunlar dışında kalan mirasçılar vekiline duruşma gününün tebliğ edildiği, vekilinin duruşmada hazır bulunduğu, hazır bulunduğu duruşmada vasiyetnamenin okunduğu, ancak vasiyetnamenin bir örneğinin tebliğ edilmediği görülmüştür. Bir kısım mirasçılara adreslerinin yurtdışı olması sebebi ile vasiyetnamenin açılması sırasında hazır bulunması için usulüne uygun çağrı yapılmamıştır. Ayrıca her ne kadar hüküm kısmında vasiyetnamenin bir örneğinin ve kararın mirasçılara tebliğine karar verilmiş ise de tebliğ evraklarından vasiyetnamenin bir örneğinin tebliğ edilmediği görülmüştür. Vasiyetnamenin mirasçılara usulüne uygun tebliğ edilip yukarıda açıklanan kurallar çerçevesinde açılıp okunma işlemi yapılmadan eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir. Bundan ayrı olarak, hüküm kısmının 2.bendinde "tebliğden itibaren vasiyetnameyi kabul etmediğini bildirmediği ve vasiyetnameye karşı tebliğden itibaren 1 ay içerisinde dava açıp mahkemeye bildirilmediği takdirde vasiyetnameyi aynen kabul etmiş sayılacağının ihtarına" şeklindeki yukarıda belirtilen ilkeler doğrultusunda mahkemece görev dışına çıkılarak hüküm tesisi doğru görülmemiştir.” Y. 3.HD. 06.06.2013 tarih ve 2013/7620 E. - 2013/9421 K.

“Somut olayda; mahkemece vasiyetnamede artmirasçı olarak belirlenen H… E… Vakfı'na TMK 595, 596 ve 597. madde hükümleri gereğince vasiyetnamenin açılması sırasında diledikleri takdirde hazır bulunmak üzere tebligat yapılmadığı gibi yargılama sırasında TMK. 597. maddesi gereğince vasiyetnamenin kendilerine ilişkin kısımlarının onaylı örneğinin tebliğ edilmediği, bunun dışında gerekçeli kararın mirasçı Fahri oğlu Murat A…'a tebliğ edilmediği, yine yukarıda açıklandığı şekilde duruşmada yapılması gerekli diğer usulü işlemlerin de yapılmadığı anlaşılmış olup, eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiş ve bu husus bozmayı gerektirmiştir.” Y. 3.HD. 12.03.2018 tarih ve 2016/13664 E. 2018/2298 K.

“Somut olayda; duruşmaya, ne lehine kazandırma yapılan kişi, ne de yasal mirasçılar davet edilmiştir. Dosya üzerinden karar verilmiş, ayrıca vasiyetnamenin onaylı bir örneği ilgililere tebliğ edilmemiştir. Böylece, hak sahiplerinin vasiyetnameyi bizzat görmek suretiyle süresi içinde açabilecekleri şekle ilişkin itiraz ve dava hakları kısıtlanmıştır. Mahkemece, vasiyetname tüm mirasçılara usulüne uygun tebliğ edilmeli, yukarıda açıklanan kurallar çerçevesinde açılıp okunma işlemi tamamlanmalıdır.” Y. 3.HD. 25.11.2015 tarih ve 2014/21127 E. - 2015/18742 K.

“Somut olayda, vasiyet eden Cemal E… mirasçısı İbrahim E…’a TMK’nun 596. maddesi uyarınca vasiyetname ekli tebligat yapılmadığı, sadece duruşma gün ve saatini bildirir davetiye tebliğ edildiği anlaşılmıştır. Mahkemece Türk Medeni Kanunu'nun 596/2.maddesi uyarınca bilinen tüm mirasçılar ve diğer ilgililer usulüne uygun çağrılmadan, vasiyetnamenin açılıp okunmasına karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir.” Y. 3.HD. 11.04.2018 tarih ve 2017/13830 E. - 2018/3850 K.

“Sulh hâkiminin görevi, vasiyetnameyi belirlenen günde açarak, açılıp okunduğunu tutanağa geçirilmesini ve tutanağın altının hazır bulunanlar tarafından imzalanmasını sağlamak ve böylece açılma ve okunma işleminin tespitine karar vermektir. Vasiyetname ile ilgili olan çekişmeler ait olduğu mahkemede ayrıca dava konusu olacağından vasiyetnamenin açılmasına engel oluşturmaz. Vasiyetnamenin itiraza uğramadığının tespitine vasiyetnamenin açılması davasına bakan mahkeme değil vasiyetnamenin tenfizine bakan mahkeme tarafından karar verilir. Hal böyle olunca; mahkemece dava konusu vasiyetnamenin açılıp okunduğunun tutanağa geçirilmesi, tutanağın hazır bulunanlar tarafından imzalanması sağlamak ve okunma işleminin tespitine karar verilmesi gerekirken; mahkemece yapılacak bir işlem olmadığından vasiyetnamenin açılıp okunmasına yer olmadığına karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir.” Y. 3.HD. 30.11.2016 tarih ve 2016/20312 E. - 2016/13657 K.

“(…) mahkemece; TMK.598/son maddesi uyarınca murisin mirasçılarına ölüme bağlı tasarrufun iptaline ilişkin dava açma haklarının saklı tutulmasına ve vasiyetnamede lehlerine mal vasiyet edilenlerin vasiyete konu taşınmazlarla ilgili olarak adlarına intikal ve tescil isteminde bulunmakta özerkliklerine hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.” Y. 3.HD. 09.02.2012 tarih ve 2011/20447 E. - 2012/3035 K.

“Mahkemece, vasiyetnamenin açılıp okunduğunun tespitine, yasal yollara müracaat hakkının mahfuz tutulmasına karar vermek gerekirken, yalnızca açılmasına karar verilmesi doğru değilse de; bu hususun düzeltilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden hükmün 1. fıkrasından “açılmasına” sözlerinin çıkartılarak yerine “açılıp okunduğunun tespitine, itiraz eden mirasçıların yasal yollara başvurmakta muhtariyetine” cümlesinin ilave edilmesi suretiyle hükmün düzeltilmesine ve düzeltilmiş bu şekli ile ONANMASINA (…) oybirliği ile karar verildi.” Y. 3.HD. 04.03.2010 tarih ve 2009/20737 E. - 2010/3598 K

“Somut olayda; mahkemece vasiyetnamenin açılmasına karar verilmiş ise de, yasal mirasçılar Naciye D…, Dursunali D… ve Hayriye D… ile vasiyetnamede lehine kazanım yapılan Salih D…'ye TMK'nın 597.maddesine uygun şekilde kararla birlikte vasiyetnamenin örneğinin tebliğ edilmediği anlaşılmış olup, eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiş ve bu husus bozmayı gerektirmiştir.” Y. 3.HD. 19.12.2018 tarih ve 2018/4825 E. - 2018/12970 K. (UYAP); “Somut olayda; miras bırakan Mehmet U…, 23.12.2013 tarihinde ölmüş; geride yasal mirasçıları olarak eşi Necla U…, oğlu İsmail U…, kızı Meryem U… (Akan), oğlu Mehmet U… ve kızı Ferdağ U… (Yılmaz) kalmıştır. Mahkemece, müteveffa Mehmet U…'a ait, B… Noterliği'nce düzenlenen 31/05/2013 tarih ve 2080 yevmiye numaralı düzenleme şeklindeki vasiyetname ile mansup mirasçı olarak atandığı anlaşılan Neslihan U…'a, vasiyetnamenin açılması sırasında dilediği takdirde hazır bulunmak üzere usulünce tebligat yapılmadığı, talep edilen vasiyetnamenin iş bu mansup mirasçıya açılıp okunmadığı ve yine açılan vasiyetname örneğinin (kararla birlikte) gerek yasal mirasçılara ve gerekse atanmış mirasçıya tebliğ edilmediği anlaşılmaktadır. O halde mahkemece yapılacak iş; yukarıda açıklanan kurallar çerçevesinde murise ait vasiyetnameyi usulüne uygun şekilde, belirtilen eksiklikler giderilmek sureti ile açıp, ilgililere okumak olmalıdır. Hal böyle olunca; dava konusu vasiyetnamenin yukarıda açıklanan kurallar çerçevesinde açılıp okunmadan eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiş; bu husus bozmayı gerektirmiştir.” Y. 3.HD. 12.05.2015 tarih ve 2014/14941 E. - 2015/8386 K. (