YARGITAY 14. HD. E. 6832, K. 11636 T. 23/10/2014.
MAHKEMESİ : Kızılcahamam Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 17/01/2014
NUMARASI : 2013/119-2014/23
Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 07.05.2013 gününde verilen dilekçe ile geçit hakkı istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kısmen kabulüne dair verilen 17.01.2014 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı İ.. D.. vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, TMK'nın 747. maddesi gereğince geçit hakkı kurulması isteğine ilişkindir.
Davacı, yola cephesi bulunmayan 2418 parsel sayılı taşınmazı lehine geçit hakkı kurulmasını istemiştir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile davacıya ait Ankara ili K.. ilçesi S.. Köyü 2... parsel sayılı taşınmaz lehine aynı yer 2.. parsel numarasında kayıtlı taşınmazın fen bilirkişisinin 20/12/2013 tarihli raporuna ekli krokide A harfi ile gösterilen 106,20 m2'lik bölümünde geçit hakkı tesisine, karar verilmiştir.
Hükmü, davalı İ.. D.. vekili temyiz etmiştir.
TMK'nın 747/2. maddesi gereğince geçit isteği, önceki mülkiyet ve yol durumuna göre en uygun komşuya, bu şekilde ihtiyacın karşılanmaması halinde geçit tesisinden en az zarar görecek olana yöneltilmelidir. Zira geçit hakkı taşınmaz mülkiyetini sınırlayan bir irtifak hakkı olmakla birlikte, özünü komşuluk hukukundan alır. Bunun doğal sonucu olarak yol saptanırken komşuluk hukuku ilkeleri gözetilmelidir. Geçit ihtiyacının nedeni, taşınmazın niteliği ile bu ihtiyacın nasıl ve hangi araçlarla karşılanacağı davacının sübjektif arzularına göre değil, objektif esaslara uygun olarak belirlenmeli, taşınmaz mülkiyetinin sınırlandırılması konusunda genel bir ilke olan fedakârlığın denkleştirilmesi prensibi dikkatten kaçırılmamalıdır.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmişse de, bu konuda yapılan araştırma ve inceleme yeterli değildir. Krokide (A) ile gösterilen yerin davacının 2418 sayılı parseli boyunca 2419 sayılı parselin 2418 sayılı parsele sınır teşkil eden kesiminden geçit kurulmasına ihtiyaç yoktur. 2418 sayılı parselden sadece 3 m genişlikte bir çıkış yolu belirlenerek geçit kurulması yeterli olacaktır.
Ayrıca davalılardan O.. D.. tarafından verilen 27.12.2013 tarihli dilekçe ekindeki krokide pembe renkle gösterilen yerin de bir seçenek olarak değerlendirilmesi gerekir.
Diğer taraftan hükme esas alınan rapor ve krokide (C) ile ve sarı renkle gösterilen seçeneğin aşırı eğim ve kot farkı nedeniyle uygun olmadığı belirtilmişse de eğimin ne kadar olduğu, kot farkının kaç metre olduğu, buradan iş makineleriyle makul sürede çalışma ve masraf yapılarak yol geçirilmesinin uygun olup olmadığı da araştırılmış değildir.
Bu durumda yukarıda değinilen ilkeler ışığında her üç seçenek üzerinde önemle durularak en uygun alternatif yol belirlenip sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, 23.10.2014 tarihinde oybirliği ile karar verildi.