Davanın Konusuz Kalmasına Karar Verilmesi Durumunda Karşı Vekalet Ücreti
Yargıtay 2. HD., 9.4.2014, E. 2014/3402, K. 2014/8459
Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm, davacı-davalı (koca) tarafından kendi boşanma davasının reddi ve kadının ziynet davası yönünden; davalı-davacı (kadın) tarafından ise ziynet davası, vekalet ücreti ve yargılama gideri yönünden temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuna uygun sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir yanlışlık görülmemesine göre, davacı-davalı kocanın tüm temyiz itirazları yersizdir.
Davalı davacı kadının temyiz itirazlarının incelenmesine gelince:
a-Davalı davacı kadın 18.12.2009 birleşen dava dilekçesi ile, ziynet eşyalarının aynen iadesini, bu olmadığı takdirde de bedeli olan 10.000 TL talep etmiştir. Mahkemece, birleşen dava dilekçesinde belirtilen ve iadesi istenilen ziynet eşyalarının davalıdan alınarak davacıya aynen iadesine, aynen iadesi mümkün değilse değeri olan 9895 TL'nin davacı davalı kocadan alınarak davacı kadına verilmesine karar verilmiş, kadının fazlaya ilişkin olan 105 TL talebin reddedildiği belirtilerek, davanın kısmen reddedildiği gerekçesiyle koca yararına vekalet ücreti takdiri ile yargılama giderine hükmedilmiştir. Mahkemece kadın tarafından talep edilen ziynetlerin tamamının iadesine karar verildiğine göre davanın kısmen reddedildiğinden söz edilemez. Dava öncelikli iade talebi yönünden tamamen kabul edilmiştir. Yargılama giderleri davada haksız çıkan taraftan alınır (HUMK.md.416, HMK.md.326). Vekalet ücreti de yargılama giderlerındendır Bu durum da mahkemece ziynet davası yönünden koca yararına yargılama gideri ve vekalet ücreti verilmesi doğru olmamıştır.
b-Davalı davacı kadın; dava dilekçesiyle ziynet alacağı yanında, harcını da yatırarak belirttiği çeyiz eşyalarının da iadesini olmadığı takdirde bedelini talep etmiş, mahkemece, davaya konu edilen çeyiz eşyalarının yargılama sırasında kadına teslim edildiğinden davanın konusuz kalması sebebiyle karar verilmesine yer olmadığı şeklinde karar verilmiştir. Davanın konusuz kalması sebebiyle esası hakkında bir karar verilmesine gerek bulunmayan hallerde, davanın açıldığı tarihteki tarafların haklılık durumuna göre yargılama giderlerin takdir ve hüküm altına alınması gerekir (HMK. md. 331/1). Çeyiz eşyalarının yargılama sırasında koca tarafından iade edildiğinin anlaşılmasına göre kadın dava tarihinde çeyiz eşyalarını talep etmekte haklıdır, bu talep yönünden kadın yararına yargılama gideri ve karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 6. maddesi hükmü dikkate alınarak nispi vekalet ücreti tayini gerekirken, koca yararına yargılama gideri ve vekalet ücreti verilmesi doğru.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda 2-a ve b bentlerinde gösterilen sebeplerle BOZULMASINA, davacı-davalı kocanın temyiz itirazlarının ise yukarıda 1. bentte gösterilen sebeple ONANMASINA, aşağıda yazılı harın Salih'e yükletilmesine, peşin harcın mahsubuna ve 119.00 TL. temyiz başvuru harcı peşin alındığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına, temyiz peşin harcını yatıran Kevkep'e geri verilmesine, işbu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere oybirliğiyle karar verildi.09.04.2014 (Çar.)
Yargıtay 2. HD., 19.12.2017, E. 2016/8939 K. 2017/14907
Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davalı kadın tarafından; vekalet ücreti ve yargılama giderleri yönünden temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:
Davacı erkek 18.06.2015 tarihinde Türk Medeni Kanununun 166/1. maddesi gereğince boşanma talebinde bulunmuştur. Yargılama sırasında davalı kadın tarafından 05.02.2015 tarihinde açılan boşanma davasında taraflar hakkında TMK m.166/3 gereğince 08.09.2015 tarihinde boşanma kararı verildiği ve kararın 16.11.2015 tarihinde kesinleşmiş olduğu anlaşılmıştır. Mahkeme; işbu boşanma kararının dava devam ederken kesinleştiği ve boşanma talebinin konusuz kaldığından bahisle, karar verilmesine yer olmadığına karar verilirken, davalı aleyhine yargılama giderleri ve vekalet ücretine hükmedilmiş, gerekçede yargılama giderleri ve vekalet ücretine yönelik herhangi bir açıklamaya yer verilmemiştir.
Hukuk Muhakemeleri Kanununun 331/1. maddesi uyarınca davanın konusuz kalması sebebiyle esası hakkında bir karar verilmesine gerek bulunmayan hallerde hakim, davanın açıldığı tarihteki, tarafların haklılık durumuna göre vekalet ücreti ve yargılama giderlerini takdir ve tayin eder. Yerel mahkeme, konusuz kalan boşanma davası hakkında karar verilmesine yer olmadığı kararının yanında davacı taraf lehine vekalet ücretine hükmetmiş yargılama giderlerinin davalı taraftan alınarak hâzineye irat kaydına karar vermiş olmasına rağmen, tarafların dava tarihindeki haklılık durumlarına ve davacı taraf lehine neden vekalet ücretine hükmedildiğine ve yargılama giderlerinin davalıya yüklendiğine ilişkin herhangi bir gerekçeye karar yerinde dayanmamıştır. Bu nedenle yargılama giderlerinin davalıya yükletilmesi ile davacı taraf lehine hükmedilen vekalet ücreti yönünden gerekçesiz şekilde hüküm kurulması usul ve kanuna aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda gösterilen sebeple BOZULMASINA, temyiz peşin harcının istek halinde yatırana geri verilmesine, işbu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere oybirliğiyle karar verildi