YER BAKIMINDAN UYGULANMA ( TCK. MD. 8 )

                                  YER BAKIMINDAN UYGULANMA ( TCK. MD. 8 )

 

5237 sayılı TCK'nun 8. maddesinde;

 

(1) Türkiye'de işlenen suçlar hakkında Türk kanunları uygulanır. Fiilin kısmen veya tamamen Türkiye'de işlenmesi veya neticenin Türkiye'de gerçekleşmesi halinde suç, Türkiye'de işlenmiş sayılır.

 

(2) Suç; a) Türk kara ve hava sahaları ile Türk karasularında, b) Açık denizde ve bunun üzerindeki hava sahasında, Türk deniz ve hava araçlarında veya bu araçlarla, c) Türk deniz ve hava savaş araçlarında veya bu araçlarla, d) Türkiye'nin kıt'a sahanlığında veya münhasır ekonomik bölgesinde tesis edilmiş sabit platformlarda veya bunlara karşı, işlendiğinde Türkiye'de işlenmiş sayılır. hükmü ile zaman bakından uygulamaya yer verilmiştir.

 

Suçun işlendiği yerin tespiti, devletin yargılama yetkisinin olup olmaması ve işlenen suça ilişkin yargılamanın nerede yapılacağının belirlenmesi bakımından önemlidir. Hareketin yapıldığı yer ile neticenin gerçekleştiği yerin aynı ülke olması durumunda veya hareketin yapılmasıyla birlikte neticenin meydana geldiği, sırf hareket suçlarında bir sorunla karşılaşılmaz. Suçun tamamlanması için neticenin belli bir süre devam etmesi gereken kesintisiz/mütemadi suçlarda da temadi oluşturan hareketlerin bir kısmının Türkiye’de gerçekleştirilmesi veya kesintinin Türkiye’de gerçekleşmesi durumunda suç Türkiye’de işlenmiş sayılacaktır. Harekete üstünlük veren teoriye göre; suç hareketin yapıldığı yerde işlenmiştir. Neticeye üstünlük tanıyan teoriye göre; kamu düzeni neticenin meydana geldiği yerde bozulduğundan suçun da burada işlenmiş sayılması gerekir. Karma teoriye göre ise hareketin gerçekleştirildiği, devam ettiği ve neticenin meydana geldiği yerlerde suç işlenmiş kabul edilmelidir. TCK m. 8/1, “Fiilin kısmen veya tamamen Türkiye'de işlenmesi veya neticenin Türkiye'de gerçekleşmesi halinde suç, Türkiye'de işlenmiş sayılır.” şeklindeki düzenlemeyle karma teoriyi benimsemiştir. Buradaki “fiil” ifadesinden suçun icra hareketleri anlaşılmalıdır.

 

Ceza kanunlarının yer bakımından uygulanması konusunda temel ilkeler şunlardır:

 

Mülkilik (ülkesellik) ilkesi

Şahsilik ilkesi

Koruma ilkesi

İkame yargı yetkisi

Evrensellik ilkesi